شرکت‌های ارسال‌کننده پیامک‌های تبلیغاتی و فله‌ای به شیوه‌های جدیدی برای ترغیب مشترکان تلفن همراه در کشور برای عضویت در سرویس‌های خود روی آورده‌اند. در آخرین روزهای سال گذشته یک آگهی از صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران پخش شد که مضمون آن چنین بود: «با ارسال یک پیامک بدون متن به شماره ۲۰۵۰، به طور کاملا رایگان در قرعه‌کشی یک دستگاه پژو ۲۰۶ شرکت کنید. شرکت همراه اول».
با هدف دستیابی به ابعاد پشت صحنه این اغفال پیامکی، یک پیامک خالی به شماره مذکور ارسال کردیم. پاسخی که بلافاصله دریافت شد چنین بود: «مشترک گرامی! برای فعال‌سازی سرویس‌های متنوع ما و شرکت در قرعه‌کشی پژو ۲۰۶ این ماه، کلید واژه‌های زیر را به ۲۰۵۰ ارسال کنید. کلیدهای جادویی سلامت و آرامش کد A، اخبار حواشی داغ فوتبال GOL و… همچنین با انبوهی از جوایز نقدی و غیرنقدی دیگر منتظر شما هستیم».
همانطور که ملاحظه می‌شود در پیامک ارسالی از سوی شرکتی که مدعی است وابسته به اپراتور همراه اول است هیچ صحبتی از پولی بودن پیامک‌های ارسالی نشده است؛ ضمن اینکه ادعای اولیه آگهی تلویزیونی تا همین جا نقض شده است، چرا که به صرف ارسال پیامک بدون متن، مشترک در قرعه‌کشی شرکت داده نمی‌شود و داستان هنوز ادامه دارد.
برای دنبال کردن ماجرا، درخواست اشتراک در سرویس کلیدهای جادویی سلامت و آرامش را کردیم و به همین جهت کد A را به ۲۰۵۰ ارسال کردیم. بلافاصله این پیامک را دریافت شد: «مشترک گرامی عضویت شما در سرویس کلیدهای جادویی سلامت و آرامش فعال شد. پیامک‌های ۲۰۵۰ رایگان و سایر پیامک‌ها ۵۰۰ ریال است. برای لغو عضویت کلید A OFF را به ۲۰۵۵ ارسال کنید».
بدین ترتیب مشخص می‌شود که تمام تبلیغات مذکور به منظور دریافت مبلغ ۵۰۰ ریال بابت هر پیامک از مشترک گرامی بوده است و شرکت در قرعه‌کشی موعود به هیچ وجه رایگان نیست. به عبارت دیگر شرکت ارائه‌دهنده خدمات پیامک، به ازای هر پیامک ارسالی به هر مشترک ۵۰۰ ریال از وی دریافت می‌کند که این رقم برای میلیون‌ها مشترک اپراتور همراه اول، سر به میلیاردها تومان در ماه می‌زند و در ازای این درآمد سرشار، شرکت مذکور تنها به اعطای یک دستگاه پژو ۲۰۶ به انبوه مشترکان به قید قرعه اقدام می‌کند.
امری که بی‌شباهت به لاتاری نیست. پیش‌تر نیز پیامک‌هایی از سوی شرکت‌های مشابه با این مضمون برای مشترکان تلفن همراه در ایران ارسال می‌شد: «مسابقه بزرگ پیامکی میلیونرها! جایزه بزرگ ۱۱۰ میلیون تومانی و جایزه روزانه یک میلیون تومان. کافیست M را به ۲۰۵۴۲ ارسال کنید و برنده قرعه‌کشی میلیونرها باشید».
این شرکت‌ها عمدتا وابسته به اپراتور همراه اول یا همان شرکت ارتباطات سیار هستند. در بخش درباره ما در وب‌سایت رسمی یکی از این شرکت‌ها آمده است: شرکت مذکور با ماموریت ارائه خدمات ارزش‌افزوده در بستر تلفن‌های همراه تاسیس شد و طی یک سال فعالیت موفق، به یکی از شرکت‌های برتر در حوزه خدمات ارزش افزوده در شرکت ارتباطات سیار همراه اول تبدیل گشته است.
یک مقام مسئول در روابط عمومی شرکت ارتباطات سیار تأیید کرد که شرکت مذکور وابسته به این اپراتور است اما وی نیز از نحوه تبلیغات پیامک قرعه‌کشی پژو ۲۰۶ در تلویزیون ابراز تعجب کرد. اغفال مشترکان تلفن همراه در ایران برای مشترک شدن در سرویس‌های پیامکی در حالی ادامه دارد که پیش‌تر سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی کشور با ابلاغ بخشنامه‌ای، ارسال هرگونه پیامک تبلیغاتی و فله‌ای و عضویت مشترکان در سرویس‌های مذکور را تنها با کسب موافقت قبلی از مشترکان امکان‌پذیر دانسته بود.
این در حالیست که نه‌تنها روند ارسال پیامک‌های تبلیغاتی و فله‌ای به مشترکان قطع نشده است بلکه اپراتورهای تلفن همراه اعلام کرده‌اند که هر کس مایل به دریافت چنین پیامک‌هایی نیست می‌تواند با مراجعه به دفاتر مخابراتی و نمایندگی‌های این اپراتورها و با ارائه اسناد تلفن همراه، فرم انصراف از دریافت پیامک‌های تبلیغاتی را پر کند! یعنی اصل بر ارسال پیامک‌های تبلیغاتی به مشترکان است مگر اینکه خود مشترک درخواست انصراف بدهد. در حالیکه مصوبه سازمان تنظیم مقررات می‌گوید اصل بر عدم ارسال پیامک‌های تبلیغاتی است مگر اینکه موافقت مشترک، قبلا گرفته شده باشد!
سوءاستفاده وسیع شرکت‌های ارسال‌کننده پیامک از بی‌اطلاعی مشترکان تلفن همراه در ایران سبب شده است تا حتی بسیاری از سودجویان از طریق تبلیغ در شبکه‌های ماهواره‌ای، مسابقات پیامکی راه بیندازند و مردم را سرکیسه کنند. شاید لازم باشد کمیته ارتباطات مجلس شورای اسلامی راسا به موضوع ورود کرده و به این ماجرا برای همیشه خاتمه دهد.
حمید ضیایی‌پرور – همشهری